Sam termin pochodzi od łacińskiego słowa adventus i oznacza
przyjście, przyjazd, pojawienie się monarchy, króla, zwycięskiego wodza.
Greckie odpowiedniki tego terminu to: parusia, epifania. W Kościele zastosowano je na oznaczenie przyjścia Chrystusa pomiędzy ludzi, czyli faktycznego, historycznego narodzenia, a także Jego powtórnego przyjścia na końcu czasów.
Zgodnie z ogólnymi normami roku liturgicznego i kalendarza, adwent ma podwójny charakter:
- Jest okresem przygotowania do uroczystości Narodzenia Pańskiego, przez który wspominamy pierwsze przyjście Syna Bożego do ludzi.
- Równocześnie jest okresem w którym przez wspomnienie pierwszego przyjścia Chrystusa kieruje się dusze ku oczekiwaniu Jego powtórnego przyjścia na końcu czasów.
Adwent jest okresem pobożnego i radosnego oczekiwania na przyjście Pana
To oczekiwanie dla każdego chrześcijanina ma potrójne znaczenie:
- Wspominamy oczekiwanie na pierwsze, historyczne przyjście Pana Jezusa
W ten sposób włączamy się w cały szereg poprzednich pokoleń ludzi sprawiedliwych z czasów Starego Testamentu, którzy przez wieki oczekiwali na przyjście Mesjasza. Liturgia adwentowa ukazuje postaci tych świętych, którzy poprzedzili bądź przepowiedzieli Jego przyjście. Już po grzechu pierwszych rodziców Adama i Ewy, Pan Bóg obiecał, że przyjdzie potomek Niewiasty, który pokona szatana (zob. Rdz 3, 15).
Naród Wybrany przez wieki z nadzieją oczekiwał spełnienia tej obietnicy. Jan Chrzciciel stał się głosem wołającym, który zapowiadał przyjście Zbawiciela. Wpatrujemy się także w Maryję, która w szczególny sposób oczekiwała Pana Jezusa. Ona poprzez swoje Fiat – “Niech mi się stanie”, które wyraża jej całkowite poddanie się woli Bożej – także uczy nas posłuszeństwa w wierze.
- Nasze myśli biegną ku uroczystości Bożego Narodzenia
Oczekujemy tych radosnych świąt, poprzez modlitwę, udział w roratach, poprzez adwentowe postanowienia. Bóg staje się człowiekiem, przychodzi do nas i my powinniśmy wyjść Bogu naprzeciw, aby spotkać się z wcielonym Synem Bożym. W tym czasie przeżywamy rekolekcje, które mają nam w tym pomóc.
- W końcu także nasze myśli biegną ku przyszłości
Jako wierzący pamiętamy, że kiedyś Pan Jezus ponownie przyjdzie na ziemię, aby ostatecznie pokonać wszelkie zło, grzech i zakrólować nad całym światem. Oczekiwanie na przyjście Chrystusa jest źródłem radości. Adwent przypomina nam, że całe nasze życie jest czekaniem.
Zawsze do czegoś dążymy. Człowiek, który w swym życiu już na nic nie czeka, jest nieszczęśliwy. Nasze chrześcijańskie życie staje się piękne dlatego, że jest czekaniem, jest dążeniem do czegoś, czekaniem na Kogoś, czekaniem na przychodzącego Chrystusa.
Adwent od strony liturgicznej
Adwent rozpoczyna się w niedzielę po uroczystości Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata, czyli między 29 listopada a 3 grudnia, kończy natomiast w Wigilię Bożego Narodzenia (niekiedy zbiega się ona z czwartą niedzielą Adwentu). Dokładniej adwent rozpoczyna się od pierwszych nieszporów pierwszej niedzieli Adwentu, a kończy pierwszymi nieszporami Bożego Narodzenia. Zatem okres ten trwa od 23 do 28 dni, z których cztery zawsze są niedzielami.
W adwentowej liturgii używa się koloru fioletowego (wyjątek – Msze święte roratnie odprawiane w szatach liturgicznych koloru białego). Warto też przypomnieć, że trzecia niedziela Adwentu jest z języka łacińskiego nazywana Gaudete. Nazwa ta pochodzi od łacińskich słów antyfony na wejście: Gaudete in Domino – “Radujcie się w Panu”. Szaty liturgiczne wyjątkowo mogą być koloru różowego, a nie jak w pozostałe niedziele Adwentu, fioletowe. Teksty liturgii tej niedzieli przepełnione są radością z zapowiadanego przyjścia Chrystusa i Odkupienia, jakie On nam przynosi.
W celebracji niedzielnej Mszy świętej w tym okresie opuszcza się Gloria – hymn “Chwała na wysokości Bogu”. Brak tego hymnu w liturgii jak również kolor fioletowy szat celebransa nie jest wyrazem pokuty, jak w Wielkim Poście, lecz znakiem oczekiwania na nowe, gromkie wybrzmienie hymnu, który wyśpiewali aniołowie w noc narodzenia Pana Jezusa (zob. Łk 2,14).
Adwent posiada także 2 prefacje (1 i 2 adwentowa). Pierwszej używamy w pierwszej części tego okresu (do 16 grudnia). Odnosi się ona do oczekiwania na eschatologiczne przyjście Zbawiciela. Druga prefacja adwentowa winna być wykorzystana w drugiej części okresu (od 17 do 24 grudnia). Opowiada ona o bezpośrednim przygotowaniu na święta Bożego Narodzenia.